Trong 27 năm, kể từ khi rời Việt Nam năm 1980 để định cư ở Canada cho đến năm 2007, danh ca Chế Linh chưa từng đặt chân về lại quê hương. Trong chương trình Jimmy Show, Chế Linh đã kể về quá trình trở lại Việt Nam và ca hát ở khắp các miền đất nước vào 10 năm trước.
Chế Linh nói rằng công chúng yêu nhạc ở miền Nam thích nghe nhạc vàng là chuyện bình thường, nhưng ông cảm thấy rất bất ngờ khi người dân ở miền Bắc lại yêu nhạc vàng một cách mãnh liệt. Ông diễn giải rằng có lẽ vì từ trước năm 1975 cho đến tận gần sau này, người dân ở vùng phía Bắc không được nghe nhạc vàng một cách công khai, nên đã có nhiều sự đè nén. Vì vậy khi các ca sĩ hải ngoại trở về và hát ở các nơi này trong những năm gần đây thì được khán giả đón chào rất nồng nhiệt.
Hồi năm 2006, Chế Linh có xin visa về nước tại đại sứ quán Việt Nam tại Canada nhưng không được cấp phép, dù ông không xin về hát mà chỉ xin về để thăm gia đình và thôn làng Chăm của mình.
Sau đó, Chế Linh phải đi đường vòng, trở về Việt Nam theo 1 đoàn văn hoá UNESCO để thăm và thực hiện các công tác bảo tồn văn hoá cổ Champa. Ông về đến sân bay Tân Sơn Nhất vào ngày 18/10/2007, cũng là lần đầu tiên đặt chân về lại trên đất quê hương kể từ năm 1980. Mời các bạn xem lại đoạn video quay cảnh người thân ở Việt Nam chào đón ông về tại sân bay năm 2007 sau đây:
Sang năm 2008, Chế Linh có gặp một số nhân vật trong bộ Văn Hóa và bộ Ngoại Giao của Việt Nam, những quan chức này đã hỏi ông có muốn xin phép hát ở trong nước thì có thể làm đơn xin phép. Tuy nhiên Chế Linh nói rằng ông chỉ về nước để làm công tác bảo tồn văn hoá Chăm chứ không có ý định đi hát. Lý do là thời điểm đó nhạc vàng (đặc biệt là những bài tủ của Chế Linh) vẫn không được cấp phép hát trong nước. Nếu phải hát những bài loại nhạc khác thì ông không muốn.
Năm 2009, Chế Linh nghe thông tin Việt Nam bắt đầu cấp phép chính thức cho phổ biến lại khoảng 1700 bài hát sáng tác trước 1975 tại miền Nam, trong đó có nhiều ca khúc đơn thuần viết về tình yêu, đã gắn liền với tên tuổi Chế Linh từ trước năm 75.
Từ lúc đó Chế Linh đã quyết định trở về Việt Nam hát. Cho đến nay, vẫn có rất nhiều khán giả cực đoan lên án những ca sĩ ở hải ngoại về quê hương để ca hát và tổ chức liveshow. Đối với Chế Linh, ông cho biết mình chỉ đơn thuần là muốn tri ân khán giả yêu nhạc, là những người đã luôn yêu mến ông trong 60 năm qua. Nói cho cùng, ca sĩ không phải là người làm chính trị, họ thuộc về khán giả, và ở đâu khán giả cần thì nghệ sĩ có mặt, đó cũng là lẽ thường.
Chế Linh nói rằng ông cảm thấy may mắn khi được khán giả khắp nơi trên cả nước, cả miền Bắc lẫn miền Nam đón nhận rất nồng nhiệt. Ông cũng góp phần nhỏ bé để dòng nhạc vàng miền Nam được phổ biến rộng rãi và trở lại ào ạt bão táp như hiện nay.
Ông tâm sự thêm rằng sau chiến tranh đã có nhiều mất mát, buồn phiền và đau đớn chung của cả dân tộc. Ông ví những ca sĩ như là người cầm kim khâu đi vá những vết thương đó, và người nghệ sĩ đơn thuần chỉ làm được việc như vậy, chứ không thế làm những việc to tát hơn.
Nói tiếp về quá trình Chế Linh trở về nước hát hồi 10 năm trước. Khi biết rằng Chế Linh có ý định trở về, đã có rất nhiều công ty tổ chức biểu diễn nghệ thuật ở trong nước mời chào, và họ lo toàn bộ khâu xin phép và tổ chức các đêm diễn khắp nơi. Vì có quá nhiều công ty nên Chế Linh đã chọn đại một công ty của ông bầu Hoàng Tiến, và hiện tại vẫn đang hợp tác với công ty này tại Việt Nam.
Sang đến năm 2011, Chế Linh mới chính thức về Việt Nam diễn và tổ chức chuỗi liveshow đầu tiên tại Hà Nội mang tên Chế Linh – 30 Năm Tái Ngộ, gồm rất nhiều đêm nhạc tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia tại Mỹ Đình. Tuy nhiên quá trình về hát ở Việt Nam trong những ngày đầu của Chế Linh không mấy suôn sẻ.
Sau khi chương trình đã tổ chức được 1 số đêm vào tháng 10 năm 2011, thì đêm diễn ngày 12 tháng 11 năm 2011 bị Sở Văn Hoá – Thế Thao – Du Lịch (VH-TT-DL) Hà Nội thu hồi giấy phép với lý do là có nhiều sai phạm trong khâu tổ chức biểu diễn. Cụ thể là theo Giấy tiếp nhận biểu diễn nghệ thuật thì Sở VH-TT-DL Hà Nội chỉ cấp giấy phép tên chương trình là “Live show ca sỹ Chế Linh” chứ không phải là “Chế Linh – 30 năm tái ngộ” như nội dung trên băng rôn quảng cáo. Ngoài ra băng rôn và phướn để quảng cáo chương trình cũng bị cho là đã treo không đúng quy định.
Tuy nhiên vài ngày sau đó, đơn vị tổ chức đã giải quyết được các rắc rối và chương trình vẫn được diễn ra.
Cho đến nay, Chế Linh đã hát rất nhiều lần ở Hà Nội cũng như nhiều tỉnh khắp mọi miền, kể cả ở những tỉnh lẻ xa xôi, nhưng chưa 1 lần hát được ở Sài Gòn vì không được Sở VH-TT-DL tại Sài Gòn cấp phép.
Xin nói rõ hơn về điều này: Việc Chế Linh được về về nước hát là do Cục Nghệ Thuật Biểu Diễn cấp phép. Còn việc tổ chức liveshow ở các tỉnh thì lại do Sở VH-TT-DL của từng địa phương cấp phép riêng. Cho đến nay, tất cả các sở ở khắp các tỉnh thành – kể cả Hà Nội – đều có thể cấp phép cho Chế Linh thực hiện liveshow, chỉ duy nhất có Sở VH-TT-DL ở Sài Gòn là không cấp phép. Điều này làm cho rất nhiều khán giả không hiểu và trách móc Chế Linh là ông không chịu hát ở Sài Gòn. Thực ra đó là sự cố mà Chế Linh không hề mong muốn xảy ra.
Vào tháng 11 năm 2011, liveshow ca sĩ Chế Linh dự định được tổ chức ở Nhà Hát Hoà Bình – Sài Gòn, diễn ra vào hai ngày 19 và 20 tháng 11 năm 2011. Tuy nhiên đến đúng ngày diễn ra liveshow, chương trình này bất ngờ bị thu hồi giấy phép với lý do:
“Việc tổ chức chương trình biểu diễn ca múa nhạc “Live show ca sĩ Chế Linh” chưa phù hợp với tình hình thành phố hiện nay”.
Đơn vị tổ chức chương trình đã nói trên báo chí như sau:
“Sở VH-TT&DL giải thích bằng miệng với tôi rằng dịp này thành phố đang tập trung vào một số sự kiện lớn như thông hầm Thủ Thiêm và một số sự kiện khác nên chưa cấp giấy tiếp nhận biểu diễn cho chúng tôi được. Tuy nhiên sở cũng nói sẽ xem xét vào một dịp khác phù hợp hơn”.
Tuy nhiên, đã gần 10 năm qua, “dịp khác phù hợp” đó vẫn chưa diễn ra, và từ đó đến nay, Chế Linh vẫn chưa bao giờ được cơ quan quản lý văn hoá ở Sài Gòn cấp phép biểu diễn trong địa phận thành phố Sài Gòn.
Đông Kha
(Dựa theo lời Chế Linh trên chương trình Jimmy Show)
Mời bạn xem lại những lời tâm sự của Chế Linh bên dưới đây:
