Nhóm sáng tác Lê Minh Bằng gồm 3 nhạc sĩ nổi tiếng Lê Dinh, Minh Kỳ và Anh Bằng hợp tác với nhau trong vòng 9 năm, từ năm 1966 đến 1975, và trở thành một huyền thoại của dòng nhạc vàng. Họ cùng nhau sáng tác khoảng 200 ca khúc, trong đó có rất nhiều bài hát ăn khách và được yêu thích cho đến ngày nay: Đêm Nguyện Cầu, Chuyện Tình Lan Và Điệp, Cô Hàng Xóm, Linh Hồn Tượng Đá, Nhật Ký Hai Đứa Mình, Đà Lạt Hoàng Hôn…
Nhạc sĩ Lê Dinh cho biết rằng trước khi có nhóm Lê Minh Bằng, ban đầu ông đã hợp tác cùng nhạc sĩ Minh Kỳ để sáng tác rất nhiều ca khúc ký tên chung Minh Kỳ – Lê Dinh như: Đường Về Khuya, Cánh Thiệp Đầu Xuân, Hạnh Phúc Đầu Xuân… Sau đó Lê Dinh chuyển qua hợp tác cùng nhạc sĩ Anh Bằng để sáng tác nhiều ca khúc nổi tiếng ký tên chung Anh Bằng – Lê Dinh là: Giấc Ngủ Cô Đơn, Đôi Bóng, Chỉ Hai Đứa Mình Thôi Nhé, Lẻ Bóng, Nếu Ai Có Hỏi, Nếu Hai Đứa Mình…
Đến năm 1966, nhạc sĩ Lê Dinh có sáng kiến kết hợp cả 3 nhạc sĩ để cùng lập nên một nhóm sáng tác và sử dụng nhiều bút danh khác nhau: Lê Minh Bằng, Mai Bích Dung, Dạ Ly Vũ, Giang Minh Sơn, Dạ Cầm, Trúc Ly, Mai Bích Dung…
Riêng với bút danh Mai Bích Dung, có hai sáng tác nổi tiếng và được yêu thích cho đến ngày này, đó là Linh Hồn Tượng Đá và Cho Người Tình Nhỏ. Bút danh Mai Bích Dung được ghép từ tên 3 cô gái mà các nhạc sĩ đã tình cờ gặp khi đi du lịch ở Vũng Tàu: Cô Mai, cô Bích và cô Dung, đó cũng là 3 nhân vật đã gợi cảm hứng để 3 người nhạc sĩ tài hoa sáng tác ca khúc Linh Hồn Tượng Đá.
Đó là một ngày cuối tuần của năm 1970, 3 vị nhạc sĩ nổi tiếng của Sài Gòn cùng lái xe đi nghỉ mát ở thành phố biển Vũng Tàu. Một buổi trưa, họ đi xe qua dốc đá đến Bãi Trước. Khi đó nhạc sĩ Anh Bằng đang lái xe, nhạc sĩ Minh Kỳ ngồi bên cạnh thấy thấp thoáng đằng trước có 3 bóng hồng đang cuốc bộ dưới trời nắng nên ông đề nghị dừng xe lại để cho 3 cô gái quá giang. Nhạc sĩ Lê Dinh kể lại:
“Anh Minh Kỳ xuống xe và không biết ảnh nói gì với 3 cô đó mà trông 3 cô rất vui vẻ và họ đồng ý lên xe. Vì phía băng trước có anh Minh Kỳ ngồi, nên 3 cô phải ngồi ở băng sau với tôi. Tôi hỏi tại sao 3 cô đi bộ dưới nắng trưa như vậy, thì được biết cả 3 cô đều là sinh viên, đi Vũng Tàu tìm con sứa để về trường thí nghiệm. Rồi họ tự giới thiệu tên lần lượt là Mai, Bích và ngồi ngoài cùng là Dung”.
Cuộc gặp gỡ tình cờ rất ngắn ngủi nhưng để lại những kỷ niệm đẹp. Ba chàng nhạc sĩ mời 3 cô gái mới quen dùng cơm trưa, sau đó các cô ra biển để tiếp tục tìm sứa rồi đón xe trở về Sài Gòn.
Tối hôm đó, ngay khi nhóm nhạc sĩ về đến khách sạn, nhạc sĩ Anh Bằng đề nghị viết thành một ca khúc để ghi lại những kỷ niệm đẹp trong buổi gặp gỡ tình cờ với 3 cô gái. Cho dù chỉ là gặp thoáng qua và không phát sinh tình cảm nào sâu sắc, hơn nữa lúc đó cả 3 nhạc sĩ đều đã có gia đình êm ấm, nhưng với sự nhạy cảm của tâm hồn nghệ sĩ, họ đã tưởng tượng thành một câu chuyện tình yêu mang nhiều nuối tiếc và hoàn thành bài hát Linh Hồn Tượng Đá ngay trong đêm đó với những lời hát rất day dứt:
Nghe nuối tiếc gào thét giữa muôn sóng khơi
Nghe trái tim rung lên bồi hồi…
Khi phát hành ca khúc này, nhóm nhạc sĩ đã chọn bút danh là Mai Bích Dung, được ghép từ tên của 3 cô gái.
Bài hát sau đó được danh ca Chế Linh thu âm lần đầu trong dĩa hát Asia Sóng Nhạc năm 1970:
Trên dốc đá tôi tình cờ quen nàng
Ngồi bên nhau gọi tên nhau để rồi xa nhau
Em đã đến và đã đến như áng mây
Như cánh chim bay qua bầu trời
Ôi hình hài một vài giờ vui…
Nghe Chế Linh hát Linh Hồn Tượng Đá
Đoạn đầu của bài hát này đã mô tả chính xác câu chuyện thực sự xảy ra ở ngoài đời. Những người đến từ Sài Gòn đã tình cờ gặp nhau nơi phố biển. Họ ngồi bên nhau cùng tâm tình chỉ được đôi câu, rồi ngay sau đó phải nói lời chia tay. Người đã đến, rồi người ra đi thoảng qua như là áng mây, như là cánh chim băng ngang đời.
Tôi muốn nói lên trọn lời êm đềm
Kề tai em bằng con tim một người yêu em
Trưa nắng cháy
Sợ gió núi xô sóng khơi
Tan vỡ mau nên tôi nghẹn lời
Nên cuộc đời trọn phận lẻ loi
Khi con tim thấy rung động và bắt đầu muốn cất lên tiếng gọi, nhưng sao lại thấy nghẹn lời không thể nói, có lẽ là vì những chướng ngại được nhạc sĩ ví như là gió núi xô sóng khơi làm tan vỡ mau…
Em ơi, em ơi thời gian gần gũi nào được bao nhiêu
Mà khi rời gót lòng đầy cô liêu
Nên xa em rồi tôi nhớ em nhiều
Em ơi, em ơi thà không gặp gỡ thà đừng quen nhau
Đừng cho hình bóng, đừng nhìn nhau lâu
Tôi không ôm ấp kỷ niệm đớn đau…
“Người đâu gặp gỡ làm chi, trăm năm biết có duyên gì hay không?” – Cũng vì không duyên nên chỉ 1 lần gặp gỡ mà để lại những kỷ niệm đớn đau chưa thể nào nguôi được.
Tôi đứng đó như hình một pho tượng
Chờ ai đây đợi ai đây và tìm ai đây
Nghe nuối tiếc gào thét giữa muôn sóng khơi
Nghe trái tim rung lên bồi hồi
Mong gì gặp lại lần thứ hai
Người đứng đó, lặng yên như một pho tượng, bão lòng dâng lên và gào thét cùng với muôn sóng khơi đang vỗ từng cơn dữ dội.
Biết chờ ai, đợi ai và tìm ai nữa, vì đâu còn mong một lần gặp lại…
—
Thực ra, sau này, 6 người đã gặp lại tại Sài Gòn. Khi bài hát Linh Hồn Tượng Đá được thu thanh và trở nên nổi tiếng, nhạc tờ bài hát cũng được phát hành và 3 cô gái Mai, Bích, Dung mỗi người được nhạc sĩ đích thân tặng một bản có chữ ký của tác giả.
Ba cô gái năm xưa, có cô Mai (tên thật Mai Xuân Lan) hiện đang ở tiểu bang Ohio (Mỹ). Cô Bích đang cư ngụ tại tiểu bang Arizona (Mỹ). Cô Dung (tên thật Lưu Dung Anh) đang sống ở Sài Gòn.
Chỉ với một kỷ niệm và những rung động nhỏ thoáng qua nhưng cũng đủ làm chất xúc tác để 3 người nhạc sĩ viết thành một tuyệt phẩm, sống cùng năm tháng đã tròn nửa thể kỷ qua (1970-2020), điều đó khẳng định được tài năng sáng tác của 3 nhạc sĩ Lê Dinh, Minh Kỳ và Anh Bằng.
Ca khúc Linh Hồn Tượng Đá gắn liền với tên tuổi Chế Linh – cũng là người đầu tiên thu âm bài này. Sau năm 1975, ca sĩ Anh Tú có hát lại với một phong cách mới. Giọng hát run rẩy của cố ca sĩ Anh Tú rất phù hợp với bài hát và đây cũng là bản thu âm được rất nhiều người yêu thích. Bạn có thể nghe bên dưới:
Sau đó, ca sĩ Tuấn Ngọc cũng có hát bài này ở trung tâm Vân Sơn. Danh ca chuyên hát nhạc trữ tình này đã mang đến một phiên bản hoàn toàn mới mẻ, và đây cũng là bản thu âm mà tôi yêu thích nhất. Các bạn có thể nghe bên dưới:
Đông Kha
(Bản quyền bài viết của nhacvangbolero.com)
