Thuở trời đất nổi cơn gió bụi
Khách má hồng nhiều nỗi truân chuyên…
Hai câu thơ trong Chinh Phụ Ngâm Khúc này của tác giả Đặng Trần Côn như là lời nói thay cho nỗi lòng của hàng triệu “kiếp má hồng” truân chuyên trong suốt cuộc chiến đau buồn ở Miền Nam trước 1975. Từ nỗi đau lớn là sự chia cắt của đất nước, đến nỗi đau chia cắt của vợ xa chồng, con xa cha, và những cô gái mòn mỏi chờ người yêu biền biệt, không bao giờ có thể biết khi nào được trở về.
Có rất nhiều ca khúc thể loại nhạc vàng đã nói về nỗi lòng chờ đợi đó: Đêm Trao Kỷ Niệm, Tạ Từ Trong Đêm, Hành Trang Giã Từ, Trước Giờ Tạm Biệt, Anh Tiền Tuyến Em Hậu Phương, và một bài hát rất tình cảm khác nữa, xin được nhắc đến trong bài viết này: Buồn Chi Em Ơi.
Click để nghe Hoàng Oanh hát Buồn Chi Em Ơi trước 1975
Đây là bài hát được nhạc sĩ Lam Phương viết trong khoảng thời gian cuối thập niên 1950 khi ông đang ở trong quân ngũ, và có thể xem là 1 trong những ca khúc nhạc vàng đầu tiên. Sau này không hiểu vì sao một số băng nhạc lại ghi tên bài hát là Buồn Mà Chi Em, không đúng với tên nguyên gốc:
(Ngâm thơ –
Đêm nay nữa là bao ngày xa cách
Mà lời nguỵen còn văng vẳng đâu đây
Nhớ hôm nao hẹn ước dưới trăng đầy
Trông khóe mắt long lanh, anh khẽ bảo:)
Sầu mà chi em.
Lúc non sông cần trai hùng
Buồn mà chi em.
Mai anh về trong nắng êm
Đừng vì chia ly
Làm nản chí nam nhi
Vui lên đi cùng ước thề
Rồi ngày mai anh sẽ về.
Khởi đầu bài hát là lời an ủi vỗ về của chàng chinh nhân đối với người yêu. Giai điệu ở đoạn nhạc này cũng nhẹ nhàng, êm đềm như chính lời vỗ về đó: “Em ơi đừng buồn nhé, hãy cứ tin rằng sẽ sớm nữa thôi là anh sẽ lại về trong nắng ấm của ngày thanh bình, chỉ cần ngày đó vẫn còn được thấy em đang ngóng đợi. Nỗi buồn chia ly này tuy xót đau, nhưng không làm sờn được chí nam nhi…”
Ở đoạn sau đó là tiếng nhạc dồn giã hơn, như là tiếng thúc quân và trống trận:
Em ơi! anh đi vì nước non mình đợi chờ
Muôn quân đang reo lửa khói tung ngập mầu cờ
Thân trai ra đi nợ nước đôi vai gánh nặng
Buồn chi cách xa vì ngày vui sẽ không xa
Hôm nay anh đi vì muốn duyên mình đẹp màu
Bao năm chia ly là mấy trăm vạn ngày sầu
Vui lên đi em rượu tiễn sao không uống cạn
Để anh bước đi cho phỉ chí mộng làm trai.
Hình ảnh “muôn quân đang reo” vang dội như là hùng khí cha ông năm xưa đang thúc giục lòng trai của thế hệ hôm nay. Đã từ bao đời, đôi vai của nam nhi lúc nào cũng mang gánh nặng sông hồ, và người trai trong bài hát muốn người yêu hãy tin rằng ra đi cũng là để cho một ngày về vinh hiển, để được cùng sánh duyên đẹp màu muôn ngày sau.
Cuộc chia ly này chưa biết sẽ trải qua bao nhiêu ngày sầu, nhưng xin người yêu hãy vui lên để nỗi sầu đưa tiễn không làm nặng lòng người chinh nhân vốn đã quyết ra đi một phen cho phỉ chí tang bồng, cũng là để hoàn thành trọng trách của người trai với đất nước.
Một thời gian qua.
Nước non vui niềm thái hòa
Trời Việt âu ca.
Xuân qua thềm mơn cánh hoa
Vạn niềm thương yêu
Còn chờ phút sum vầy
Em xin dâng ngàn tiếng cười
Tặng người anh yêu suốt đời.
Ở đoạn nhạc cuối là niềm mơ ước của muôn người trong thời ly loạn, mong muốn sớm được nhìn thấy cảnh non nước thái hòa, người người được sum vầy. Khi bài hát này được sáng tác thì cuộc phân ly đất nước đã xảy ra được 4-5 năm, là thời gian không ngắn để cho người ta luôn phải đau đáu mơ về ngày hòa bình. Nhưng vào thời điểm đó, có mấy ai biết được là cuộc chiến sẽ lại kéo dài thêm đôi chục năm nữa, và ngày thái hòa kia cũng đến, nhưng mà đến trong đau thương, thảm cảnh đến không ngờ.
Bài hát Buồn Chi Em Ơi dường như được nhạc sĩ sáng tác riêng cho tiếng hát Hoàng Oanh. Đầu bài hát có một đoạn ngâm thơ, và người ngâm thơ đạt nhất thì chỉ có ca sĩ Hoàng Oanh. Hơn nữa, giọng hát dạt dào tình cảm, thả được cái tình vào bài hát, lúc thì buồn chia phôi, lúc mơ ngày sum họp, không ai diễn đạt hay hơn giọng hát của ca sĩ Hoàng Oanh được.
Một điều đặc biệt nữa, trong tờ nhạc phát hành trước 1975, nhạc sĩ còn ghi rõ là: Dành riêng cho nữ ca sĩ.
Mặc dù vậy, sau 1975, có một số nam ca sĩ đã hát bài hát, như là Tuấn Vũ, Trường Vũ, cũng được khán giả yêu thích. Nhưng với nhiều người thì Buồn Chi Em Ơi là bài hát chi riêng dành cho một Hoàng Oanh mà thôi.
Mời bạn nghe lại bản thu âm sau 1975 của ca sĩ Hoàng Oanh sau đây:
Click để nghe Hoàng Oanh hát Buồn Chi Em Ơi sau 1975
Bài: Đông Kha
Nguồn: nhacvangbolero.com
