Đà Lạt là xứ sở mộng mơ, xứ sở của tình yêu, của ngàn hoa và rừng thông bạt ngàn. Cái se lạnh đặc trưng của Đà Lạt đã được không biết bao nhiêu đôi tình nhân tìm đến trong hàng thế kỷ qua, như là chất xúc tác của tình yêu, làm cho những đôi trai gái có lý do để đi sát vào nhau trên từng con dốc quanh co, gần gũi nhau hơn để truyền cho nhau những hơi ấm của tình yêu.
Vì lẽ đó mà Đà Lạt trở thành nguồn cảm hứng cho sự ra đời của rất nhiều bài nhạc trữ tình bất tử, tiêu biểu là Thành Phố Buồn, Đà Lạt Hoàng Hôn, Thương Về Miền Đất Lạnh, Thành Phố Sương Mù, Thung Lũng Hồng, Tình Yêu Như Bóng Mây… Nhưng ca khúc đầu tiên viết về Đà Lạt được công chúng đón nhận có lẽ là Về Thăm Xứ Lạnh, một sáng tác của ca sĩ – nhạc sĩ Hùng Cường viết từ thập niên 1950, khi ông thường xuyên trốn gia đình để lên xứ lạnh thăm người yêu bé nhỏ mới 16-17 tuổi, cũng là người vợ của ông sau đó.
Lời bài hát như sau:
Đà Lạt mơ, mơ người em nắng lên rồi
Vai nặng vai chiếc gánh bên đồi
Nhìn đôi môi son thắm em còn tươi.
Đà Lạt ơi, sương buồn thắm ướt trên hàng mi
Ai cười nhớ đến câu biệt ly
Lòng du khách ngập ngừng đi…
Đà Lạt ơi, ai buồn khơi tiếng sáo xa vời
Kìa nhà ai khói ấm lên rồi
Thấy lòng chơi vơi…
Qua sương đêm vẳng nghe tiếng suối đưa về
Tay trong tay dìu nhau đến chốn hương thề
Dừng bên đường ta mơ ước sống trọn niềm thương
Ai đang đi ngoài kia gió rét âm thầm
Riêng tâm tư lặng nghe thổn thức giá băng
Xuyến xao lòng hoài mong…
Nhớ đến năm xưa ngày nào
Nắng ấm dâng hương ngọt ngào
Dòng Cam Ly mờ xóa thương đau
Người về đâu hồn đắm trăng sao
Lòng tha thiết tình quê yêu dấu
Nhớ đến đêm xưa ngày nào
Ngắm bóng trăng soi rạt rào
Hồn lâng lâng tìm đến nơi nao
Thuyền rung rinh gợn sóng xôn xao
Mà giờ đây nắng chiều phai màu
Đà Lạt ơi, nhớ rồi bao năm cách xa
Đà Lạt ơi hoàng hôn khuất bóng bên đồi
…
Nhớ về Đà Lạt xao xuyến chiều rơi
Hùng Cường sáng tác ca khúc này khi chỉ mới 18-19 tuổi. Trước đó, năm 16 tuổi, ông đã gặp và để ý cô gái tên là Huỳnh Thị Bê, một thiếu nữ Đà Lạt xinh xắn hay về lại Sài Gòn thăm người chị ruột ở sát cạnh nhà của Hùng Cường. Lối hẹp gặp nhau, họ phải lòng nhau, nhưng cô gái còn quá nhỏ chưa nghĩ gì xa xôi đến câu chuyện tình yêu.
Hai năm sau khi gặp nhau lần đầu, chàng thanh niên 18 tuổi tên Trần Kim Cường (tên thật của Hùng Cường) quyết định tỏ tình và hỏi xin cưới nàng thiếu nữ 16 tuổi trăng tròn, mang một vẻ đẹp rất ngây thơ.
Cô gái sinh sống ở Đà Lạt và chỉ những lúc xuống Sài Gòn thì họ mới gặp nhau. Hùng Cường đã nhiều lần trở thành du khách Đà Lạt để đến thăm người yêu, thỏa được lòng mong nhớ trong bao ngày cách xa về mặt địa lý. Để kỷ niệm cho một trong những lần đóng vai lữ khách đó, và để nói lên nỗi lòng của mình, Hùng Cường đã viết Về Thăm Xứ Lạnh với những cảm xúc rất chân thật:
Đà Lạt mơ, mơ người em nắng lên rồi
Vai nặng vai chiếc gánh bên đồi
Nhìn đôi môi son thắm em còn tươi.
Đà Lạt ơi, sương buồn thắm ướt trên hàng mi
Ai cười nhớ đến câu biệt ly
Lòng du khách ngập ngừng đi…
Cảm động trước chân tình của chàng thanh niên Hùng Cường nên cô gái nhỏ xứ Đà Lạt đã động đòng, nhận lời yêu thương và trở thành vợ của ông 2 năm sau đó, khi ông 20 tuổi, còn cô gái mới vừa đôi chín.
Rất có thể cái lạnh lẽo và thơ mộng của xứ sở sương mù đã làm cho người ta dễ gần nhau hơn, dễ khơi gợi nỗi lòng để trở thành những người tri kỷ.
Qua sương đêm vẳng nghe tiếng suối đưa về
Tay trong tay dìu nhau đến chốn hương thề
Dừng bên đường ta mơ ước sống trọn niềm thương
Ai đang đi ngoài kia gió rét âm thầm
Riêng tâm tư lặng nghe thổn thức giá băng
Xuyến xao lòng hoài mong…
Đôi tình nhân tay đan tay dìu nhau trên lối vắng, bên kia vẳng lại tiếng suối Cam Ly hòa cùng tiếng lòng như bản nhạc hòa tấu bày tỏ những thổn thức của đôi tim đang cùng chung nhịp đập, xao xuyến và hoài mong một ngày chung bóng đẹp đôi.
Click để nghe chính tác giả trình bày
Nhớ đến năm xưa ngày nào
Nắng ấm dâng hương ngọt ngào
Dòng Cam Ly mờ xóa thương đau
Người về đâu hồn đắm trăng sao
Lòng tha thiết tình quê yêu dấu
Nhớ đến đêm xưa ngày nào
Ngắm bóng trăng soi rạt rào
Hồn lâng lâng tìm đến nơi nao
Thuyền rung rinh gợn sóng xôn xao
Mà giờ đây nắng chiều phai màu…
Sau khoảng thời gian êm đềm với hạnh phúc ngắn ngủi được ở bên nhau, đôi tình nhân trẻ lại phải chia tay để chàng trai về lại Sài Gòn. Ca khúc này được chàng thanh niên Hùng Cường sáng tác để vơi đi nỗi nhớ nhung trong những ngày xa cách về mặt địa lý, và cũng là lời tâm tình từ đáy lòng gửi đến người yêu xa vắng.
Yên Linh
(nhacvangbolero.com)