Trước năm 1975, nhạc sĩ Lam Phương nổi tiếng với các tình khúc ăn khách bật nhất, đưa tên tuổi của ông trở thành 1 trong những nhạc sĩ được mến mến nhất thời bấy giờ: Thành Phố Buồn, Phút Cuối, Duyên Kiếp, Tình Bơ Vơ… Trong số các tác phẩm nổi tiếng nhất và hay nhất của ông viết về tình yêu, có thể kể đến ca khúc Khóc Thầm.
“Khóc Thầm” được nhạc sĩ Lam Phương sáng tác vào khoảng đầu thập niên 1970 và được nhiều danh ca thu thanh trước năm 1975 là Thanh Thúy, Chế Linh và Hương Lan. Trong những bài hát tình yêu đôi lứa của nhạc sĩ Lam Phương thì Khóc Thầm có thể xem là ca khúc buồn, nức nở và đau thương nhất. Bài hát dễ đi vào lòng người vì có ca từ chân thật, là nỗi lòng chung của biết bao nhiêu cô gái đã trải qua tâm trạng thất tình trên cõi đời này, có thể vì vậy mà cho đến nay “Khóc Thầm” vẫn là một trong những ca khúc tiêu biểu của dòng nhạc vàng Việt Nam.
Nội dung bài hát “Khóc Thầm” là lời tâm tình của cô gái gửi cho người yêu sau khi chia tay một cuộc tình đầy day dứt, nhiều kỷ niệm. Hình dáng người con gái nhỏ bé, lẻ loi độc bước về gác trọ dễ gợi lòng thương cảm:
Tiễn anh đi rồi em về gác lạnh buồn hiu
Ngoài trời trăng tỏ mà sao ướt đôi tay mềm?
Bóng đêm ngỡ là người em yêu, khép đôi mi lại càng thương nhiều
Trời ơi thương nhớ bao năm mặn nồng bây giờ lìa nhau…
Đêm trăng tỏ, bầu trời đầy những vầng sáng huy hoàng, nhưng với nàng thì xung quanh đây chỉ còn là nỗi quạnh vắng. Úp đôi bàn tay nhỏ để giấu gương mặt thiếu nữ với những giọt nước mắt ngắn dài. Đôi tay mềm yếu này của nàng làm sao mà níu kéo được cuộc tình mới vừa qua? Nhìn bóng đổ dài trên đường, hình với bóng thì gắn liền với nhau, vì sao bóng kia không phải là người em yêu? Nàng đau đớn, khép đôi mi vẫn còn đang ngỡ ngàng để hồi tưởng quá khứ đẹp đã không còn đâu nữa. Trời ơi, chỉ còn lại một vùng thương nhớ mà thôi…
Đoạn điệp khúc của bài là lời bày tỏ tâm sự của đôi nhân tình đã phải xa cách sau bao năm chung hình chung bóng không hề rời phút giây nào.
Em thương anh, từ đây cách biệt nụ cười,
đường xa gió lạnh mưa nhiều
và đời anh đắng cay trăm chiều.
Bao năm rồi một ngày chưa sống xa nhau,
ngọt bùi chia sớt cho nhau,
mà giờ này sao lắm thương đau.
Khi hai người không còn chung lối nữa, người con gái vốn đa sầu đa cảm hơn sẽ ôm trong lòng nỗi buồn thương vô hạn. Dù chia tay rồi, cô gái nặng tình kia vẫn lo chàng sẽ bị “đường xa gió lạnh mưa nhiều” và “đắng cay trăm chiều”, bởi vì đã cách biệt nụ cười nên không còn có thể chia sớt cho nhau niềm vui nỗi buồn nữa, cuộc đời còn lại có thể chỉ còn là những thương đau mà thôi.
Mấy đêm qua rồi nghe từng lá rụng ngoài song
Từng hồi chuông đổ càng thêm tái tê trong lòng
Vắng anh cô phòng càng quạnh hiu
Nhớ anh nhớ từng làn hơi thở
Giờ đây mới biết xa anh sẽ làm chết cả đời em.
Từ xa cách nhau để nay chỉ là “mấy đêm”, nhưng đó là những đêm trôi qua như đã nhiều năm rồi, nàng không thể ngủ yến giấc và chỉ nằm để nghe từng chiếc lá rụng ngoài song cửa. Ngoài xa là từng hồi chuông đổ chỉ càng làm cho cõi lòng thêm phần thê thiết, não nề. Ở chốn cô phòng quạnh hiu, nàng thấy nỗi nhớ ngập tràn không gì ngăn nổi. Không chỉ là nhớ gương mặt, nhớ bóng hình, mà nhớ cả những làn hơi thở, là thứ vô hình không nắm bắt được. Cũng giống như cuộc tình không thể nào giữ lại được bằng đôi tay nhỏ bé.
Khi nỗi nhớ dâng lên tới tột cùng, nỗi lòng yếu đuối của nàng mới nhận ra rằng người yêu đã là tất cả trong cuộc sống, và xa nhau rồi thì cuộc đời đã không còn gì ý nghĩa nữa. Tự cổ chí kim, phận nữ nhi thường bị thua thiệt nhiều hơn trong những cuộc tình dở dang. Và có lẽ chỉ những ai từng yêu thật lòng, từng dồn hết hy vọng và lẽ sống vào tình yêu thì mới đồng cảm được những giây phút yếu lòng đó của cô gái trong ca khúc Khóc Thầm.
Phần lớn các tác phẩm nổi tiếng của nhạc sĩ Lam Phương đều được ông viết cho một “bóng hồng” có thật nào đó từng xuất hiện trong cuộc đời của ông, và có lẽ “Khóc Thầm” cũng không ngoại lệ. Nhạc của nhạc sĩ Lam Phương thường man mác một nỗi buồn, nhưng Khóc Thầm không như vậy, mà đây là một ca khúc rất buồn, và có thể xem là ca khúc nhạc vàng buồn nhất. Vì buồn nên được những khán giả thích nhạc buồn yêu chuộng cho đến ngày nay.
Bài: Trần Tuệ Minh Hiếu – Đông Kha
(Ghi rõ nguồn nhacvangbolero.com khi copy bài viết)
