Nhạc sĩ Đinh Miên Vũ, tác giả của ca khúc nổi tiếng Sương Trắng Miền Quê Ngoại, Hai Quê, tên thật là Đinh Miên – là một người con của xứ Huế. Ông sinh năm 1942 và qua đời ngày 28/7/2010 ở Hoa Kỳ.
Trước năm 1975, nhạc sĩ Đinh Miên Vũ chỉ có một ca khúc duy nhất được phổ biến rộng rãi, đó chính là Sương Trắng Miền Quê Ngoại, và bài hát này trở thành một trong những bài tiêu biểu nhất của dòng nhạc vàng.
Sương Trắng Miền Quê Ngoại không chỉ được thế hệ khán giả lớn tuổi yêu thích với bản thu âm của Duy Khánh trước 1975, mà khán giả thế hệ sau cũng rất yêu thích bài này với tiếng hát Quang Lê vào khoảng đầu thập niên 2000.
Lội bùn dơ băng lau lách xuyên đêm
Sương trắng rơi vai tôi ướt lạnh mềm
Chim muông buồn rủ nhau bay về đâu
Ngẩn ngơ lũ vượn gọi nhau
Nào những khi ôm thép súɴg tê tay
Đăm mắt theo bao hư ảo thở dài
Nơi chốn xa buồn thương mẹ quẳng gánh
Em còn khêu sáng ánh đèn từ sương mai
Mẹ biết bây giờ con ngồi hố nhỏ, gió hẹn mưa thề
Một khi con về quê ngoại xưa, để mẹ nhắn lời thăm
Đường làng cũ năm nào, khi con còn bé nhỏ theo mẹ đến trường
Giờ đây con đường xưa còn đó
Tóc liễu vờn gió ru buồn…
Bận hành quân nên chắc khó thăm nhau
Nhưng có nhau như hơi thở vào đời
Tóc em còn có thơm hương cỏ may
Để anh nói chuyện ngày mai
Bạn bè anh theo lớp tuổi ra đi
Dăm đứa thân nghe tin chẳng trở về
Xin có em nguyện cầu cho đời anh
Đá mềm chân cứng để mẹ còn tương lai…
Bài hát này đã gây ấn tượng mạnh với khán giả vì giai điệu và lời nhạc tha thiết, nói về nỗi lòng của của một người lính thương về quê ngoại, nhớ về đường làng cũ thuở ấu thơ, nhớ từng bước chân mẹ dẫn đến trường.
Nay trong những lúc băng rừng sâu với những lau lách buồn, nơi chỉ có loài chim và lũ vượn gọi nhau, người chinh nhân lại bừng dậy một nỗi nhớ về quê ngoại, nhớ mẹ và nhớ người yêu da diết không nguôi.
Trước năm 1975, ca sĩ Duy Khánh là người duy nhất trình bày bài Sương Trắng Miền Quê Ngoại. Sau 1975, Duy Khánh đã hát lại trong băng nhạc Trường Sơn Duy Khánh hải ngoại tại Hoa Kỳ, và ông cũng đã mua bản quyền xuất bản của bài hát này từ tác giả Đinh Miên Vũ để phát hành nhạc bướm (tờ nhạc) vào năm 1970 qua nhà xuất bản 1001 Bài Ca Hay của mình.
Click để nghe Duy Khánh hát, bản thu sau 1975
Đến năm 2003, Sương Trắng Miền Quê Ngoại một lần nữa làm rúng động nền âm nhạc hải ngoại qua tiếng hát Quang Lê trên Paris By Night, đặc biệt là với giới nghe nhạc vàng trẻ tuổi – là những người chưa biết đến bản thu âm của Duy Khánh. Bài hát trở thành một hiện tượng, và góp công lớn đưa tên tuổi Quang Lê trở thành giọng ca trẻ được yêu thích nhất thời đó, cho đến nhiều năm sau này.
Click để nghe Quang Lê hát, bản thu 2003
Tuy bài hát nổi tiếng như vậy, nhưng rất ít người biết thông tin về nhạc sĩ Đinh Miên Vũ – tác giả của Sương Trắng Miền Quê Ngoại. Cho đến khoảng năm 2006, khi ca sĩ Quang Lê trình bày bài này trong một show tại San Jose, một người đến gặp anh và cho biết ông ta là nhạc sĩ Đinh Miên Vũ, tên thật là Đinh Miên, đang cư ngụ ở Bắc California, và là tác giả bài Sương Trắng Miền Quê Ngoại. Sau đó, nhạc sĩ Đinh Miên viết thêm bài Hai Quê đưa cho Quang Lê và bài hát được trình diễn trên Paris Ny Night 89 tại Hàn Quốc năm 2007.
Tuy nhiên mọi việc chưa dừng ở đó. Chỉ một năm sau, có một người tên là Vũ Hữu Bình, cư ngụ tại Miami, Florida, viết thư cho MC Nguyễn Ngọc Ngạn của trung tâm Thúy Nga và cho biết ông là một trong ba người cùng sáng tác Sương Trắng Miền Quê Ngoại. Hai người bạn kia của ông tên là Đinh Trụ và Miên Thành. Ba cái tên Đinh Trụ, Miên thành và Vũ Hữu Bình đã ghép thành bút danh Đinh Miên Vũ. Ông Vũ Hữu Bình còn cho biết thêm rằng họ cùng sáng tác bài hát này khi đóng quân ở phi trường Đồng Hới, Đông Hà, Quảng Trị.
Vũ Hữu Bình chỉ muốn nhờ Thúy Nga loan báo để tìm lại hai người bạn đồng đội đã thất lạc đó, vì sau khi cùng nhau sáng tác Sương Trắng Miền Quê Ngoại và bán bản quyền cho Duy Khánh, họ đã bị mất liên lạc. Nguyễn Ngọc Ngạn làm cầu nối để Võ Hữu Bình liên lạc với ông Đinh Miên để xem Đinh Miên có phải là một trong hai người Đinh Trụ và Miên Thành không.
Kết quả là Đinh Miên không phải là Đinh Trụ và Miên Thành. Có một điều rắc rối xảy ra là cả Đinh Miên lẫn Vũ Hữu Bình đều khẳng định họ là tác giả của bài hát Sương Trắng Miền Quê Ngoại. Đinh Miên nói rằng ông là tác giả duy nhất, còn Vũ Hữu Bình nói rằng ông là là đồng tác giả với Đinh Trụ và Miên Thành.
Cả hai người Đinh Miên và Vũ Hữu Bình đều không nhận tiền tác quyền, vì vậy tiền bạc không phải là lý do họ nhận là tác giả. Họ cũng từ chối sự nổi tiếng khi sống ẩn dật từ lúc bài hát rất được yêu thích từ đầu thập niên 1970 cho đến suốt 30-40 năm sau đó.
Click để nghe Duy Khánh hát năm 1970
Tuy nhiên đến thập niên 2000 thì cùng lúc có 2 người lên tiếng khẳng định mình là tác giả của Sương Trắng Miền Quê Ngoại. Người duy nhất có thể biết sự thật là ca sĩ Duy Khánh, người đã mua tác quyền của bài hát lúc ở Việt Nam. Nhưng Duy Khánh đã mất năm 2003, chuyện ai là tác giả bài “Sương Trắng Miền Quê Ngoại” sẽ vĩnh viễn là một bí mật trừ phi có thêm chứng cớ mới đáng tin cậy.
Đông Kha
Nguồn: nhacvangbolero.com
